kanał Jerzwałdzki

Moderatorzy: Tadeusz, zalewianka, Ewingi, Kazimierz Madela

Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

kanał Jerzwałdzki

Post autor: mirekpiano »

mirekpiano napisał 2009/08/19 22:27
kanał łączący Jeziora Zdryńskie i Płaskie.
Niestety nie wiem jak prawidłowo się ten kanał nazywa.

Tadeusz napisał 2009/11/08 19:24
Na YouTube oglądałem film nakręcony przez miłośników Nienackiego i jestem zaszokowany jak nieprzestępnym akwenem staje się ten kanał.
W latach 60 tych i 70 tych można było się kąpać pod mostem, oraz w pobliżu domu P.Maślanków, nie wspominając swobodnego przepływu kajakiem, czy łodzią.
W tamtym czasie na tych dwóch jeziorkach za kanałem odbywał się odłów ryb przez Jerzwałdzkich rybaków.
Tadeusz.

mirekpiano napisał 2009/11/08 19:59
Ja na tej plaży przy domu p. Maślanków nauczyłem się pływać, tj. nauczył mnie śp. Heniek Maślanka.
Wspomnienie o nim napisała Grażyna
http://www.jerzwald.pl/index.php?option ... &catid=8〈=

mirekpiano napisał 2009/11/22 14:11
wątek o kanale na stronie:
http://www.marienburg.pl/viewtopic.php? ... jerzwa%B3d

Tam m.in. również nasz użytkownik "Ewingi" pisze:
"Więcej o kanale wśród lasów jerzwałdzkich można przeczytać w Dziejach Ziemi Zalewskiej, Zalewo 2005:
„Należy również wspomnieć o dość zagadkowej budowie kanału wśród lasów jerzwałdzkich. W latach trzydziestych XX wieku firma budowlana Klampta z Królewca rozpoczęła budowę kanału pomiędzy jez. Płaskim a małymi jeziorkami śródleśnymi Twaruczek i Zdryńskie. Obniżono wtedy poziom wody w jez. Twaruczku o 2,3 m. Miejscowa ludność zastanawiała się nad celem budowy tego kanału i systemu przepustów, gdyż z pewnością nie były to względy gospodarcze. Przy pracach ziemnych zatrudniono miejscowych robotników w ramach robót publicznych. Ta kosztowna inwestycja podyktowana była celami strategicznymi. Kanał ten, w przypadku dzia¬łań wojennych miał umożliwić zalanie terenów w okolicach Susza i Kamieńca (różnica luster jezior Jeziorak i Gaudy wynosi 6,5 m). Było to możliwe poprzez uruchomianie śluz i przepustów przy jeziorze Karpiarnia (obecnie zarośnięte). Na szczęście nie doszło do tego w styczniu 1945 r. w czasie ofensywy wojsk radzieckich w Prusach Wschodnich. Należy dodać, że w czasie „stanu wojenne¬go" w latach osiemdziesiątych ubiegłe¬go wieku wojsko polskie również interesowało się tym obiektem inżynieryjnym. Kanałem tym prowadzi również bardzo trudny turystyczny szlak wodny (z przerwami) w kierunku bagien gaudzkich i Liwą do Wisły.”
Zob. też
Jerzwałd: przyroda, historia, ludzie, Anna Rękawek, Janusz Sokołowski, Jerzwałd [2002].
http://forum.eksploracja....jerzwałd#p87612
http://forum.e-kwidzyn.pl...ight=jerzwa%B3d
http://forum.eksploracja....=jerzwałd#p9354

warto tam zajrzeć.

Michal napisał 2009/12/11 12:13
Kanał miał znaczenie militarne. Brzegi kanału były umocnione drutem kolczastym. Drut był przeciągniety przez metalowe "szpilki" wkręcane w ziemię.
Do dzisiaj można je zobaczyć, najwięcej w okolicach tamy. Na zdjęciu "szpilka" wkręcona w ziemie i po wykręceniu. Były dwa rodzaje z jednym uchem na drut i dłuższe z dwoma. Podobno po wojnie często służyły do grodzenia pastwisk.

Tadeusz napisał 2009/12/11 22:55
Panie Michale proszę ściągnąć z tej strony polski program NERO do ulepszania zdjęć. /www.instalki.pl/programy/download/nagry ... remium.php
Tadeusz
Załączniki
metalowe szpilki
metalowe szpilki
kanal1.jpg (32.24 KiB) Przejrzano 18630 razy
metalowe szpilki
metalowe szpilki
JERZWAŁD- RESZTKI MOSTU NA KANALE
JERZWAŁD- RESZTKI MOSTU NA KANALE
Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

Post autor: mirekpiano »

Kazimierz Madela napisał 2010/01/24 11:28
Nazwa jeziora Twaruczek, widniejąca już na mapie z 1868 r, jest polska i brzmiała Dwa Ruskie, co dokładnie oddaje fonetyka języka niemieckiego w tej pisowni. Nazwa ta pochodzi od tragicznego wydarzenia – podobno utopiło się w tym jeziorze dwóch Rosja.

mirekpiano napisał 2010/01/24 21:55
pisałem o tym na
http://jerzwald.pl/forum/viewtopic.php?t=206

Michał napisał 2010/01/25 12:35
Ci Rosjanie, to pewnie gonili Napoleona w 1812 r.
Michał
Awatar użytkownika
Tadeusz
Posty: 185
Rejestracja: 2010-01-18, 06:15

Okopy

Post autor: Tadeusz »

Do militarnych pozostałości można zaliczyć okopy, które zapewne jeszcze istnieją chociaż są porośnięte trawą i drzewami. Zlokalizowane są na wzniesieniu po prawej stronie drogi na Bądze w pobliżu krzyżówki z drogą na Susz. Były na całej długości łuku drogi brukowej.
Fascynat sztuki użytkowej i piękna natury
Awatar użytkownika
Tadeusz
Posty: 185
Rejestracja: 2010-01-18, 06:15

Bunkry

Post autor: Tadeusz »

Jadąc drogą brukową w kierunku na Bądze za byłą gajówką jest leśna droga w lewo w kierunku do małej osady leśnej o nazwie Dolina. Wzdłuż tejże drogi były rozmieszczone bunkry. Były to lekkie konstrukcje bardziej przypominające garaże, gdyż były wykonane z blachy falistej wygiętych w łuk. Po wojnie służyły leśnikom do przechowywania sprzętu.
Fascynat sztuki użytkowej i piękna natury
Michał
Posty: 17
Rejestracja: 2010-02-04, 12:25
Lokalizacja: Jerzwałd-Warszawa

Post autor: Michał »

Był schronami na paliwo. Przechowywano w nich paliwo do pił, oleje. W Jerzwałdzie, schron leśnictwa Bukownica był nad kanałem w pobliżu podleśniczówki p. Kaczyńskich, w Witoszewie, koło leśniczówki Uroczysko. W latach 80tych w okresie kartkowym, do schronu w Uroczysku było kilka włamań.
Michał
Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

Post autor: mirekpiano »

Dzisiaj byłem z rodziną na spacerze. Poszliśmy nad kanał a potem ścieżką nad jez. Twarożek.
Mogłaby nad tym kanałem funkcjonować piękna trasa spacerowa. I to wcale niezbyt dużym nakładem. Naprawdę piękna okolica. Wystarczyłoby trochę oczyścić brzegi ze starych połamanych gałęzi i wytyczyć nad brzegiem ziemne ścieżki.
Kto powinien się tym zająć?
Galeria z tego spaceru na:
http://picasaweb.google.pl/jerzwald2008 ... ietnia2010#

przypomnę też linka do galerii z nad kanału z dn. 13. grudnia 2009:
http://picasaweb.google.pl/jerzwald2008 ... rudnia2009#
Awatar użytkownika
adam2407
Posty: 101
Rejestracja: 2010-02-09, 21:49

Post autor: adam2407 »

Jak tak dalej będą działały parki,to ten kanał będzie można w trampkach przejść na drugą stronę. :lol:
Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

Post autor: mirekpiano »

Interesująca dyskusja na temat jerzwałdzkiego kanału wywiązała się kilka lat temu na Pomorskim Forum Eksploracyjnym:
http://www.forum.eksploracja.pl/viewtop ... 136&t=1149

linka przekazała mi "zalewianka"

za co serdecznie dziękuję.
Michał
Posty: 17
Rejestracja: 2010-02-04, 12:25
Lokalizacja: Jerzwałd-Warszawa

Post autor: Michał »

Kanał w Jerzwałdzie mógłby być bardzo dużą atrakcją. Powinien zostać oczyszczony i dostępny dla kajakarzy,a wzdłuż brzegów biec scieżka spacerowa. Tylko, kto to ma zrobić? Czyją zgodę na to mieć? Może jakaś "sobota czynu społecznego" i pomoc Naszych Strażaków. Tak, można oczyścić ścieżkę i ewentualnie usunąć leżące w kanale drzewa i gałęzie.
Michał
Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

Post autor: mirekpiano »

Ja też tak uważam.
Nie potrzeba do tego żadnych pieniędzy.
Michał czy mógłbyś być koordynatorem takiego czynu? Na zakończenie moglibyśmy zrobić ognisko ( ja zasponsoruje napoje, kielbaski i muzykę).
Nie ma co się oglądać na władze gminne ani na Park bo nigdy nic nie powstanie.
Weźmy sprawę w swoje ręce.
Kazimierz Madela
Posty: 53
Rejestracja: 2010-02-02, 11:13
Lokalizacja: Berlin

Post autor: Kazimierz Madela »

Piękny pomysł i też o tym myślałem i rozmawiałem z przyjaciółmi. Parokrotnie płynąłem kajakiem po tym kanale i wielokrotnie przebyłem jego brzeg - latem pieszo i rowerem, zimą na nartach. W jego pobliżu znajdują się unikalne wały staropruskie dobrze widoczne w terenie, co stanowi dodatkową atrakcję. Oczyszczenie kanału dla kajakarzy i miłośników przyrody wymaga pracy drwali - tych pracowitych chłopaków jest w Jerzwałdzie sporo. Z pewnością pomogliby w tym też dzielni strażacy z Jerzwałdu, zawsze chętni do prac publicznych. Trzeba mieć jednak trochę pieniędzy na opłatę tych ludzi oraz dobrego organizatora projektu. Liczę na nowego radnego (radną) z Jerzwałdu.
Krótka informacja z opisem historycznym i przyrodniczym kanału nie powinna stanowić żadnego problemu - mógłbym to zrobić.

Opracowanie ścieżek przyrodniczo-historycznych w pobliżu Jerzwałdu dla mieszkaćców uczniów szkół w Dobrzykach i Zalewie i turystów to dalsze zadanie. Np.
Trasa Jerzwałd Dobrzyki przez Rucewo: krajobraz polodowcowy (częściowo moreny czołowej), osadnictwo staropruskie, gotycki kościółek w Dobrzykach.
Trasa Jerzwał Przezmark do zamku krzyżackiego
Jerzwałd jezioro Jasne.
Jerzwałd brukiem do Mortaga
Jerzwałd do Rezerwatu Gaudy i Czerwica itd


A najlepiej byłoby założyć jakieś towarzystwo w Jerzwałdzie. Wtedy byłaby szansa na realizację tych i wielu innych pomysłów. Osoby "prywatne", mimo szczerych chęci, maja niewielkie szanse z uwagi na problemy administracyjne.
Michał
Posty: 17
Rejestracja: 2010-02-04, 12:25
Lokalizacja: Jerzwałd-Warszawa

Post autor: Michał »

mirekpiano pisze: Michał czy mógłbyś być koordynatorem takiego czynu?
Chętnie, ale jak wrócę na stałe, lub chociaż na dłużej do Jerzwałdu.
Teraz jestem w rozkroku bliskim szpagatu, a to pozycja wyjątkowo niewygodna, do koordynowania czegokolwiek.
Natomiast deklaruję, że jeśli takie prace zostaną zorganizowane, to przyjadę pomóc w pracach i potem uczestniczyc w ognisku.
Michał
Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

Post autor: mirekpiano »

oto film z youtube pokazujący uroki kanału jerzwałdzkiego.
http://www.youtube.com/watch?v=FMGR2R07 ... re=related
Kazimierz Madela
Posty: 53
Rejestracja: 2010-02-02, 11:13
Lokalizacja: Berlin

Post autor: Kazimierz Madela »

Tajemniczy kanał w Jerzwałdzie.

Poniemiecki kanał w Jerzwałdzie wypływa z jeziora Płaskiego i przebiega przez dwa małe jeziorka leśne: Twaruczek i Zdryńskie. Kanał ten zamyka grobla, po której obecnie przebiega droga leśna. Istnienie tego kanału stanowi pewną zagadkę, gdyż nie bardzo wiadomo, w jakim celu został zbudowany i przegrodzony ową groblą. Wiemy dokładnie, że kanał wykopano w latach 30-tych XX w.,ale jego obecności nie zaznaczono na przedwojennych mapach niemieckich. Przeznaczenie tego kanału staje się zrozumiałe, gdy dokładnie przyjrzymy się wspomnianej grobli na końcu kanału. Daje się tam łatwo zauważyć, że poziom lustra wody w kanale, a co za tym idzie również lustra wody jeziora Płaskiego i Jezioraka, znajduje się znacznie wyżej niż teren z drugiej strony grobli i całego obszaru daleko poza jeziorem Gaudy. I właśnie fakt istnienia tej różnicy wysokości tłumaczy powód wybudowania kanału i wyjaśnia jego przeznaczenie. Okazuje się bowiem, że kanał jest dziełem niemieckiej inżynierii wojskowej, jako jeden z elementów niemieckiego systemu obrony granicy z Polską. Rola kanału miała polegać na tym, aby w przypadku wojny z Polską szybko przerwać groblę, prawdopodobnie przez wysadzenie jej w powietrze za pomocą ładunków wybuchowych. Efektem usunięcia grobli byłoby spłynięcie wody przez kanał z jeziora Płaskiego i Jezioraka i zatopienie rozległego obszaru w kierunku Susza. Zalanie tych terenów miałoby przeszkodzić przemarszom wojsk polskiech i stworzyć strategiczną przewagę wojskom niemieckim. Kanał planowanej funkcji wojskowej nigdy nie spełnił. Po drugiej wojnie światowej był on wizytowany przez polskich specjalistów wojskowych, ale nie uzyskał w ich oczach wartości strategicznej.
Niezwykłą ciekawostką jest fakt, że kanał wykorzystywali rybacy niemieccy do okresowego napełniania wodą niżej położonej i stosunkowo dużej niecki, którą oddzielała od rozlewiska jeziora Gaudy sztucznie usypana przegroda z murowanymi przepustami odpływowymi i żelaznym korytem oraz kratami - tzw. mnichem (istnieje do dziś). W wyniku napełnienia niecki wodą powstawał sporej wielkości staw, w którym hodowano karpie. Z tego powodu miejsce to nosiło nazwę Karpfen Teich (Teich=staw), obecnie Karpiarnia. Odbywało się to w ten sposób, że wczesną wiosną rybacy zamykali przepusty odpływowe na przegrodzie i otwierali przepusty dopływowe na grobli kończącej kanał, które znajdowały się tam w grubych rurach (obecnie nie istnieją). Wypełnianie Karpiarni wodą trwało kilka dni, po których do powstałego stawu wprowadzano narybek karpia. Na jesień wodę z Karpiarni całkowicie spuszczano przez wypusty w przegrodzie w kierunku jeziora Gaudy i we wspomnianym “mnichu” dokonywano odłowu karpii. Na takich samych zasadach po wojnie jednosezonową hodowlę karpia prowadzili polscy rybacy. Uczestniczył w tym Pan Kurt z Jerzwałdu i z pewnością może o tym dokładnie opowiedzieć.
Kanał w lat 30-tych XX w. budowała firma „Klamt“ z Królewca (obecnie Kaliningrad) przy udziale robotników wynajętych w Jerzwałdzie. Olbrzymie prace ziemne wykonywano prostymi narzędziami, a wykopany piasek transportowano za pomocą wózków na szynach na budowę drogi z Jerzwałdu do wsi Bądze. Drogę tą wyłożono jednocześnie wysokiej jakości brukiem. Na kanale istniał jakiś czas drewniany most, który znajdował się między obecnym mostem a jeziorkiem Twaruczek. Przed wojną niemieccy drwale wykorzystywli kanał do spławiania bali drewnianych do jeziora Płaskiego.
Nazwa jeziora Twaruczek jest zniemczeniem polskiej nazwy „Dwa Ruskie“, która pochodzi od faktu utopienia się w wodach tego jeziora dwóch Rosjan.Ponieważ pierwotna nazwa jeziora jest polska, można przypuszczać, że owe tragiczne wydarzenie dotyczyło żołnierzy rosyjskich i miało miejsce, gdy w XVIII w. Jerzwałd zamieszkiwali prawie wyłącznie Polacy. Zdarzyło się to chyba w czasie wojny siedmioletniej (1756-1763). W1758 r. Rosjanie opanowali Prusy Wschodnie i wiemy z całą pewnością, że ich oddziały stacjonowały w pobliskim Witoszewie. Pochodzenie brzmiącej również polsko nazwy jeziora Zdryńskiego nie jest znane.
W pobliżu kanału, po jego lewej stronie patrząc od Jerzwałdu, znajdują się dwa równolegle staropruskie wały obronne, które przebiegają równolegle do kanału na odcinku od jeziora Zdryńskiego do rozlewiska jeziora Gaudy, przecina je leśna droga na grobli. Kronikarze krzyżaccy przekazali, że okolice Jerzwałdu były enklawę Pomezanów o nazwie terra Geria - Ziemia Geriów. Geria obejmowała obszar sięgający od wsi Karpowo do Jerzwałdu z centralnie położonym Zalewem. Znaczenie nazwy Geria nie jest do końca jasne. Być może pochodzi od słowa pruskiego geyse-czapla. Gerię po raz pierwszy wymienia traktat dzierzgoński z 1249 r. zawarty między Krzyżakami i Prusami po pierwszym powstaniu pruskim.

Opr. Kazimierz Madela
Ewingi
Posty: 262
Rejestracja: 2010-02-03, 20:20
Lokalizacja: Poznań

Post autor: Ewingi »

Fragment dot. kanału z Mini-Przewodnika Historyczno-Krajoznawczego po Ziemi Zalewskiej i Okolicach K. Skrodzkiego, wydanego staraniem Towarzystwa Miłośników Ziemi Zalewskiej, w ramach projektu „Kanikuła-ruszaj w drogę!” znajduje się na Pomorskim Forum Eksloracyjnym pod adresem http://forum.eksploracja.pl/viewtopic.php?f=46&t=23339 . Kilka zdjęć z rajdu pieszego wokół kanału i wyprawy kajakowej w dniu 14 sierpnia w zał.
Załączniki
Koniec kanału zakończony groblą
Koniec kanału zakończony groblą
Robota bobrów nad Zdrińskim
Robota bobrów nad Zdrińskim
Jez. Zdryńskie
Jez. Zdryńskie
Jez. Twaruczek
Jez. Twaruczek
Kan.Jerzwaldzki(1)r.jpg
ODPOWIEDZ

Wróć do „Jeziora - Rzeczki - Kanały”