Lokalizacja pruskiej ziemi Geria w XIII w

Moderatorzy: Ewingi, Kazimierz Madela

Awatar użytkownika
mirekpiano
Posty: 1894
Rejestracja: 2010-01-13, 16:28
Kontakt:

Lokalizacja pruskiej ziemi Geria w XIII w

Post autor: mirekpiano »

artykuł Seweryna Szczepańskiego w książce: "Pomorze we wczesnym średniowieczu w świetle źródeł archeologicznych. Historia, stan aktualny i potrzeby badań", pod red. H. Panera i M. Fudzińskiego, Gdańsk 2011

streszczenie na stronie:
http://www.academia.edu/1134449/Lokaliz ... th_Century

cytuje:
" W źródłach średniowiecznych nazwa Geria pojawia się zaledwie dwa razy. Pierwszy raz dokumencie z 1249 r. na mocy którego Prusowie z Pomezanii zobowiązywali się m. in. wybudować kościoły zniszczone podczas powstania przeciwko zakonowi krzyżackiemu. Dwa kościoły miały powstać na obszarze Gerii. Kolejny raz Geria wspomniana już jako ziemia – niższego rzędu obszar osadniczy na terytorium plemiennej Pomezanii – wspomniana jest w 1250 r. podczas podziału Pomezanii pomiędzy zakon krzyżacki i biskupów pomezańskich.
Rozpatrując granice ziemi Geria należy wziąć pod uwagę rozprzestrzenienie osadnictwa pruskiego, którego relikty stanowią ślady osadnictwa w postaci jednostek osadniczych typu pole (pruski lauks). Ponadto godne rozpatrzenia jest występowanie kompleksów leśnych, grodzisk, wałów podłużnych, przesiek oraz cmentarzysk i miejsc kultu, które w krajobrazie osadniczym wczesnośredniowiecznych Prus łączą się z obszarami pogranicza.
Mając na uwadze wszystkie te elementy, wyznaczyć można obszar ziemi Geria, który od północy ograniczała rzeka Dzierzgoń, bagna w okolicy Jarnołtowa (Gross Arnsdorf), od północnego-wschodu granicą było jezioro Sambród, na wschodzie jezioro Ruda Woda oraz pas puszczy. Tu znajdują się grodziska pruskie w Janikach Wielkich (Gross Hanswalde), nad Jeziorem Duba (Kraggenkrug) w okolicy Urowa (Auer) oraz przesieka na co wskazują nazwy miejscowe: Nickolshagen, Gross Altenhagen i Hayn. W okolicy Karnit znajduje się także wał podłużny. Przy wschodniej granicy Gerii znajdujemy ślady istnienia miejsca kultowego (nazwa Tempelwald i znaleziska pruskich kamiennych rzeźb kultowych). Obszar ten wyznaczał również wschodnią granicę Pomezanii z Pogezanią. Na południu granicę Gerii wyznaczało jezioro Jeziorak, tu znajduje się grodzisko pruskie na wyspie Bukowiec w okolicy Wieprza (Bukowitz Werder). Granica zachodnia opierała się o pas puszczy w okolicy Jerzwałdu. W okolicy Witoszewa i Jerzwałdu znajdujemy wały podłużne. W pobliżu pól Pokotite i Teilo posiadamy informacje o dwóch grodziskach oraz potwierdzone cmentarzysko w pobliżu Dobrzyk."

inne artykuły Seweryna Szczepańskiego dotyczące Pomesanii:
http://www.academia.edu/Documents/in/Pomesania
ODPOWIEDZ

Wróć do „w książkach i czasopismach o naszym regionie”