Przezmark

Moderatorzy: Tadeusz, zalewianka, Ewingi, Kazimierz Madela

Gość

Przezmark

Post autor: Gość »

Przezmark Zamek


Na wzgórzu we wsi Przezmark, przy samej drodze zobaczyć można pozostałości krzyżackiej warowni otoczonej wodami jeziora Mołtawa Wielka. Wybitnie obronne położenie na półwyspie jakoś jej nie sprzyjało. Była zdobywana i niszczona, a do naszych czasów w dobrym stanie przetrwała tylko wysoka sześciokodygnacyjna wieża narożna na przedzamczu.


Lej wielkość świadczy o potędze całego założenia. Zamek główny jest obecnie zarośniętym kopcem, na którym widać resztki bramy wjazdowej, kilka fragmentów murów oraz w wykopie piwnice pod dawnym skrzydłem wschodnim. Niedługo może się to zmienić, ponieważ archeolodzy zapowiadają tu poważne prace i być może zostanie odsłoniętych znacznie więcej murów.

Wjazd do zamku prowadził od północy przez warowną przedbramie zwane "pierwszą basteją" (nie ma po niej śladu). Na przedzamczu górowała wspomniana już kwadratowa wieża o wysokości 35 m. Widać ślady po stykających się z nią kiedyś budynkach. Na najwyższym poziomie wieży znajdował się ganek strażniczy, a nad nim wisiał dzwon z herbami wielkich mistrzów krzyżackich. W piwnicach natomiast funkcjonowało więzienie. W przyciwległym narożu przedzamcza również stała wieża lecz cylindryczna.

Przedzamcze od zamku głównego oddzielone było nawodniona fosą, dziś jest ona suchą i zarośnięta chwastami. Nad fosą znajdował się most zwodzony. Zamek główny otoczony był obwodem kamienno ceglanych murów o wymiarach 47 x 73 m. Znajdowała się w nim przynajmniej jedna wieża od strony płn.-wsch., gdzie umieszono skarbiec. Dzisiaj widać jeszcze jej resztki z otworem okiennym. Istniała również druga, niższa linia murów obwodowych otaczających zamek główny od południa, zachodu i wschodu. W powstałym w ten sposób międzymurzu utworzonio prawdopodbnie ogrody. Część nieszkalna zamku to początkowo dwukondygnacyjny "dom wielki" po stronie wschodniej. Później rozbudowano zamek o skrzydła południowe i zachodnie. Od południa na zewnątrz murów znajdowała się potężna ośmioboczna wieża od której biegł ganek do wieży latrynowej usytuowanej ze zrozumiałych względów nad samym jeziorem.

Zamek (a właściwie zagospodarowane przedzamcze) jest obecnie otoczony ogrodzeniem, stanowi bowiem własność prywatną, lecz uprzejmi właściciele wpuszczają turystów. W wieży jest dosyć ubogie wyposażenie, ale w przyszłości ma się to zmienić, bo prace przy zamku cały czas trwają. Na dziedzińcu z ładnymi alejkami, kwiatami i inną roślinnością ozdobną stoją drewniane domki, zapewne pozostałość po dawnym ośrodku wczasowym. Do niedawna w linii północnych murów obwodowych zobaczyć można było ruinę spichlerza wzniesionego w XVIII wieku, lecz jest już on chyba rozebrany całkowicie. Aby dostać się do zamku głównego nie należy wchodzić do góry drogą lecz pójść ścieżką po lewej stronie, koło jeziora. Przy fosie można wejść na górę do pozostałości skrzydła wschodniego zamku z resztkami wieżyczki. Idąc dalej dołem dochodzi się do innego wejścia na zamek główny po schodkach. W lecie nie radzę jednak schodzić z wydaptanych ścieżek na zarośnięte tereny, bo osobiście natknąłem się tam na węża. Idąc dalej dołem dookoła kopca zamkowego można zobaczyć wysoki fragment muru obwodowego.


http://dobrzyki.dbv.pl/viewpage.php?page_id=34

http://www.youtube.com/watch_popup?v=OP ... &vq=medium
Gość

Post autor: Gość »

Kościół w Przezmarku

Obrazek


Przezmark to jedna ze starszych wsi w dawnej Pomezanii. Już we wczesnym średniowieczu istniało tu pruskie grodzisko (ślady osadnictwa są jeszcze starsze). Grodzisko o charakterze obronnym usytuowane było na półwyspie między jeziorem Motława Wielka a jeziorem Motława Małą. Obok grodziska znajdowała sie osada targowa, w dokumencie z 1305 zapisana jako Prutenicale forum, a w dokumencie z 1306 pod nazwą Pruysche Markt (później także jako Prusche Market i Preussisch Mark).

Stałe osadnictwo krzyżackie datuje się od 1274 (po zdławieniu drugiego powstania pruskiego). Na miejscu zburzonego pruskiego grodziska Krzyżacy wznieśli swój zamek, który od 1312 był siedzibą szafarza, a następnie miejscem rezydencji prokuratorów (1316–1331). Od 1359 w Przezmarku urzędowali wójtowie. Przez cały XIV wiek zamek był rozbudowywany (urządzono w nim także szpital). Zamek został zajęty przez polskie wojska po bitwie grunwaldzkiej oraz powtórnie w 1454. Rozbudowany został w latach 1414–1437, a od 1414 w zamku urzędował konwent komturstwa dzierzgońskiego. W czasie wojen szwedzkich Przezmark był zajęty przez Szwedów, a w zamku przebywał król Gustaw II Adolf. Od 1717 zamek był stopniowo rozbierany. Do czasów współczesnych zachowała się narożna wieża zamku średniego (przedzamcza), część murów obwodowych oraz piwnice zamku wysokiego. Od 2000 jest własnością prywatną (właściciel odbudował część zabudowań na przedzamczu).

Obok zamku wyrosła osada. W 1387 były tu dwie karczmy. Jan von Beffard, komtur dzierzgoński, w 1397 ustanowił w Przezmarku kościół (wikarię pod wezwaniem św. Katarzyny). Kościół ten uległ zniszczeniu w czasie wojen z 1410 i 1414. W 1415 został odbudowany. Na potrzeby zamku w pobliżu założono wieś Folwark oraz folwark zakonny. Po sekularyzacji Prus, Przezmark stał się siedzibą starostwa powiatu Prusy Górne. Starostwo to obejmowało miasto Zalewo oraz parafie: Dobrzyki, Jarnołtowo, Lubochowo, Myślice, StaPrzezmark nazywany był miasteczkiem (m.in. ze względu na osiadłych tu kupców i rzemieślników oraz odbywające się tu targi i jarmarki) pomimo, że nigdy praw miejskich nie uzyskał. W 1782 odnotowano w Przezmarku 71 domów. Rozwój miejscowości zatrzymały zniszczenia w czasie wojen napoleońskich. W 1817 liczba domów spadła do 47, w Przezmarku zanotowano jedynie 357 mieszkańców.re Miasto, Stary Dzierzgoń, Wilamowo, Zajezierze. Od tego momentu Przezmark zaczął się intensywnie rozwijać.

Przed 1945 w Przezmarku istniała dwuklasowa szkoła, do której uczęszczały dzieci z Przezmarka, Wesołej Kępy i Danielówki. W 1939 gmina Przezmark liczyła 120 gospodarstw domowych i 437 mieszkańców.



( źródło własne : http://dobrzyki.dbv.pl/viewpage.php?page_id=35 )
Gość

Post autor: Gość »

<object width="480" height="360"><param name="movie" value="http://www.youtube.com/v/3nDrtHk3TdY?ve ... ram><param name="allowFullScreen" value="true"></param><param name="allowscriptaccess" value="always"></param><embed src="http://www.youtube.com/v/3nDrtHk3TdY?ve ... l_PL&rel=0" type="application/x-shockwave-flash" width="480" height="360" allowscriptaccess="always" allowfullscreen="true"></embed></object>
zalewianka
Posty: 108
Rejestracja: 2010-02-02, 21:06
Lokalizacja: Zalewo

Post autor: zalewianka »

Fajny filmik - gratulacje. Widać, że autor zdjęć wlazł (prawie) wszędzie.
Gość

Post autor: Gość »

zalewianka pisze:Fajny filmik - gratulacje. Widać, że autor zdjęć wlazł (prawie) wszędzie.

Tak zdjęcia zrobiłem w 2010 roku (lipiec),
filmik zmontował kolega Krzysiek
- właściciel strony internetowej Mój Przezmark

http://moj-przezmark.comxa.com/
ODPOWIEDZ

Wróć do „Miejscowości - Przysiółki”